Silesia Dzieci

Od 26 kwietnia w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu można oglądać wystawę „Zwierzęta przeklęte. Wąż”. Nowa, interdyscyplinarna ekspozycja ukazuje te niezwykłe gady w ujęciu wieloaspektowym. Gabloty ekspozycyjne szczelnie wypełniają modele wszystkich węży występujących w Polsce i ich typów uzębienia, okazy mamby czarnej i żmii nosorogiej, preparaty słojowe z różnymi okazami gadów czy szkielet węża dusiciela.

Co to jest wylinka i jak „rozmawiają” ze sobą węże?

Zwiedzając wystawę, poznamy różne wizerunki i symbolikę węża w tradycjach ludowych, medycynie i farmacji, w dziełach sztuki, literaturze i religii, a także na zabytkach archeologicznych. Przechadzając się po ekspozycji, zwiedzający zdobędą wiedzę m.in. na temat tego, która żmija osiąga prędkość 20 kilometrów na godzinę, jaki gad o wadze 250 kilogramów mierzy 7 metrów, co to jest wylinka, jak komunikują się węże, gdzie leży skrawek lądu nazywany Wyspą Węży, co robi wąż pod kołyską dziecięcą, jak wygląda prehistoryczna biżuteria z motywem węża czy skąd wziął się Eskulap na lasce.

Najpopularniejszy symbol w kulturach świata

Wąż jako zwierzę od zawsze ekscytował człowieka. Jego charakterystyczny wygląd, sposób poruszania się, jadowitość niektórych gatunków, a także sposób, w jaki poluje – nie tylko intryguje i wywołuje skrajne emocje, ale też jest motywem wykorzystywanym w literaturze, malarstwie, ikonografii, czy popkulturze. Wijący się gad to jeden z najbardziej charakterystycznych i najpopularniejszych symboli w kulturach świata, wywołujący zarówno pozytywne, jak i negatywne skojarzenia. Z jednej strony może symbolizować spryt i przebiegłość, a z drugiej – mądrość i nieśmiertelność, może również reprezentować świat magii, chaosu, zagrożenia i śmierci. Kojarzone były ponadto z różnymi bóstwami i demonami czy też mitycznymi potworami, jak Lewiatan bądź Rahab.

Strach ma wielkie oczy

- Wystawa w części przyrodniczej ma nas przygotować do kulturowego odbioru postaci węża, która jest kreowana od tysięcy lat. Wąż jest genetycznie wbudowany w naszą świadomość, ponieważ… boimy się go. Ludzie pierwotni musieli się nauczyć rozpoznawać gady i ta nauka często była bolesna… Ekspozycja w części przyrodniczej to prawdziwe kompendium wiedzy, która ma nas skłonić do pewnych przemyśleń. Ta dwubiegunowość w odbiorze węża, czyli negatywne i pozytywne emocje z nim związane, służy temu, aby każdy, kto przyjdzie na wystawę, mógł powiedzieć: „A może niepotrzebnie boję się tych zwierząt?” – mówi dr Roland Dobosz, kurator wystawy.

Sztuka z motywem węża

Ciekawostką wystawy jest niewątpliwie kopia słynnej antycznej rzeźby „Grupa Laokoona”, której oryginał znajduje się w Muzeum Watykańskim. Obiekt został wydrukowany w technice 3D. W części poświęconej historii sztuki w gablotach umieszczono modele Glikona i głowy Meduzy. Tę przestrzeń wypełniają również grafiki z motywem węża z bogatej kolekcji Muzeum.

Wystawę „Zwierzęta przeklęte. Wąż” można oglądać od 26 kwietnia do 31 grudnia w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu (pl. Jana III Sobieskiego 2). Wstęp w cenie na wystawę specjalną: 12 zł – normalny, 6 zł – ulgowy. Najbliższe oprowadzanie kuratorskie odbędzie się w 28 kwietnia o godz. 13.